آیا می‌دانستید که می‌توان از لاستیک‌های مستعمل (تایرهای ماشین فرسوده) برای تولید گازوئیل استفاده کرد؟ این کار در واقع یک راه‌حل پایدار و به‌صرفه برای تأمین بخشی از سوخت مورد نیاز در کشور است که در قالب “طرح توجیهی تولید گازوئیل از لاستیک” مطرح شده و پتانسیل‌های فوق‌العاده خوبی دارد.
تولید گازوئیل از لاستیک مزایا، چالش‌ها و روش‌های خاص خودش را دارد که در این مقاله به بررسی تمامی جنبه‌های آن می‌پردازیم.
طرح توجیهی تولید گازوئیل از لاستیک چیست؟
طرح توجیهی تولید گازوئیل از لاستیک، به عنوان یک راهکار پایدار و البته اقتصادی مطرح شده که هدف اصلی و مهم آن، استفاده دوباره از منابع تهدیدپذیر، از طریق فرآیندهای بازیافتی، برای تولید سوخت‌های فسیلی است.
در جامعه امروز که میزان استفاده از سوخت‌های فسیلی همچنان رو به افزایش است و هنوز هم جایگزین مناسب و قابل اطمینانی برای آن‌ها پیدا نشده، یکی از مهم‌ترین کارهایی که می‌توان انجام داد تولید انرژی از طریق بازیافت لاستیک است. چنین طرح‌هایی موازی با پروژه‌های تبدیل انرژی‌های تجدیدپذیر به منابع انرژی قابل اطمینان، ادامه دارند و ساخت گازوئیل از لاستیک، یکی از مهم‌ترین آن‌هاست.
لاستیک‌های مستعمل یا تایرهای فرسوده خودرو، در ترکیبات خود مواد شیمیایی مختلفی دارند که می‌توانند برای طبیعت بسیار مضر بوده و موجب بروز آسیب‌های زیست‌محیطی زیادی شوند. در گذشته تنها راه خلاص شدن از شر این ضایعات لاستیک، سوزاندن آن‌ها بود اما مدتی است که با کشف روش‌های صنعتی نوین، می‌توان آن‌ها را به جای آتش زدن و آلوده کردن بیشتر محیط زیست، به خوبی بازیافت کرد.
همین ترکیبات شیمیایی که یک مشکل زیست‌محیطی بزرگ محسوب می‌شوند، می‌توانند به خوبی طی فرآیندهای ویژه‌ای به مواد اولیه مورد نیاز برای تولید انواع سوخت‌های نفتی، از جمله گازوئیل تبدیل شوند. این فرآیند سال‌هاست که در کشورهای پیشرفته خارجی در حال انجام است و ظرفیت‌های ابتدایی برای اجرای آن در داخل کشور نیز فراهم است؛ هرچند تاکنون نتوانسته به‌طور کامل اجرایی شود.
طرح توجیهی تولید گازوئیل از لاستیک فقط به امکان‌پذیر بودن و مزایای این ایده اشاره نمی‌کند، بلکه به عنوان یک پروژه جامع به بررسی تمام جوانب همچون تجهیزات و زیرساخت‌های مورد نیاز، ماشین‌آلات کلیدی، فرآیندهای بازیافت، روندهای تأمین منابع اولیه و حمل و نقل، هزینه‌های احتمالی و میزان سود حاصله می‌پردازد.
این طرح توجیهی جامع اهمیت و مزایای سرمایه‌گذاری در این حوزه را به خوبی مشخص کرده و فعالان حاضر در این صنعت را به گسترش سرمایه‌گذاری در این بخش تشویق می‌نماید.
طرح تولید گازوئیل (هیدروکربن) از لاستیک به خوبی روشن میکند که این کار تا چه اندازه از نظر اقتصادی سودآور و قابل توجه بوده و چه منافعی میتواند برای کل کشور داشته باشد. افرادی که مایلند در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند، می‌توانند طرح را خریداری نموده و به صورت کامل جزئیات دقیق آن را به عنوان دستور کار، مورد بررسی قرار دهند.
پیرولیز لاستیک روشی جدید برای تولید گازوئیل از لاستیک
پیرولیز لاستیک در واقع یک فناوری گرمایشی است که در طی آن مواد آلی مانند لاستیک موجود در تایرها، در دمای بالا و بدون حضور اکسیژن به ترکیبات ساده‌تری مثل جامد، مایع و گاز تبدیل می‌شوند. مایعی که در انتهای این پروسه بر جای می‌ماند به نام روغن پیرولیز شناخته می‌شود که میتواند در صنایع مختلف، به عنوان گازوئیل مورد استفاده قرار بگیرد.
تایرهای لاستیکی طی فرآیند پیرولیز دچار شکست مولکولی شده و به مواد دیگری تبدیل می‌گردند که الزاماً ماده‌ی پایه تشکیل‌دهنده آن‌ها نیست.
البته باید توجه داشته باشید که مزیت‌های پیرولیز لاستیک بسیار فراتر از تولید گازوئیل بوده و علاوه بر این، به عنوان روشی بسیار موثر و مفید برای مدیریت پسماندهای لاستیکی و کاهش حجم آن‌ها جهت آسیب کمتر به محیط زیست نیز شناخته می‌شود.
با پیرولیز لاستیک می‌توان میزان تولید سوخت‌های فسیلی مبتنی بر نفت را کاهش داد و در نتیجه حجم استخراج و متعاقباً هزینه‌های این فرآیند را کم کرد. به عبارت دیگر، پیرولیزاسیون میتواند مجموع هزینه‌ها و آسیب‌های اصل از تولید سوخت از مواد خام را کاهش دهد.
این در حالی است که همچنین میزان وابستگی به سوخت‌های فسیلی، نیاز به واردات آن‌ها و البته اثرات گلخانه‌ای حاصل از فرآیند تولید سوخت را کاهش دهد.
البته پیرولیز لاستیک و تبدیل روغن آن به سوخت گازوئیل استاندارد نیازمند تصفیه دقیق است که این روند خود چالش‌ها و هزینه‌های مخصوص به خودش را دارد.
مزایا و چالش‌های تولید گازوئیل از لاستیک
طرح توجیهی تولید گازوئیل از لاستیک مزیت‌ها و چالش‌های خاص خودش را دارد که بهتر است با آن‌ها آشنا باشید:
مزیت‌های طرح
- کاهش حجم زباله‌های لاستیکی بزرگ‌ترین مزیتی است که این طرح دارد. واقعیت این است که یکی از دردسرها و مسائل بزرگ زیست‌محیطی در عصر مدرن، زباله‌های پلاستیکی هستند و پیرولیز میتواند با تجزیه این پسماندها، روش بسیار موثری در کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی باشد.
- تولید گازوئیل از پسماندهای لاستیکی میتواند نیاز به تولید سوخت‌های گازوئیلی از مواد خام را کاهش داده و به این صورت میزان وابستگی به سوخت‌های فسیلی را در کشور کم کند.
- جایگزین کردن منابع گازوئیل از مواد خام با بازیافتی میتواند به شکل چشمگیری میزان تولید گازهای گلخانه‌ای را کاهش داده و ضمن کمک به ترمیم لایه اوزون و جلوگیری از گرمایش زمین، کیفیت هوا را نیز بهبود بخشد.
- تبدیل ضایعات لاستیکی به سوخت گازوئیل میتواند ارزش افزوده این پسماندها را به شدت افزایش داده و ضمن تولید ثروت، هزینه‌های تولید سوخت فسیلی را نیز پایین بیاورد.
- سوخت‌های فسیلی همواره بازار فعال و گرسنه‌ای در داخل و خارج کشور دارند و با توجه به پایین بودن هزینه تولید گازوئیل از لاستیک، می‌توان درآمدهای بسیار قابل توجهی از این صنعت کسب نمود.
چالش‌های طرح
- تجهیزات و ماشین‌آلاتی که برای تبدیل لاستیک‌های فرسوده به روغن پیرولیز و سپس تصفیه و تولید گازوئیل از آن، مورد نیاز است معمولاً قیمت بالایی دارند. علاوه بر هزینه لوازم، خود فرآیند پیرولیز میتواند هزینه عملیاتی قابل توجهی را به همراه داشته باشد. هرچند در نهایت سود حاصل از آن (به ویژه در بلندمدت) میتواند بسیار قابل توجه باشد.
- توجه داشته باشید که کیفیت گازوئیل تولید شده حاصل از پیرولیز لاستیک ممکن است با گازوئیل‌های معمولی متفاوت باشد. در نتیجه فرآیند تصفیه روغن به سوخت استاندارد و قابل استفاده، باید با دقت و حساسیت زیادی صورت بگیرد تا محصول نهایی قابل استفاده و فروش باشد.
- طی فرآیند پیرولیز ممکن است بعضی از ترکیبات مضر و سرطان‌زا تولید شوند که باید با دقت هر چه تمام‌تر این ضایعات مسموم را دفع کرد، به گونه‌ای که آسیبی به محیط زیست و سلامت عمومی انسان‌ها وارد نکنند.
- بزرگ‌ترین چالش این طرح شاید این باشد که به خاطر نوپا بودن، هنوز هیچ قانون و مقررات دقیقی بر آن وضع نشده و معیارهای استانداردی برای تولید گازوئیل مرغوب معین نشده‌اند. همین مسئله باعث شده تا دیدگاه همه در تعریف این استانداردها الزاماً یکسان نباشد.
- برای تبدیل این طرح به یک کسب و کار سودآور، به فرآیندهای بازاریابی و بازارسازی زیادی نیاز است و زیرساخت‌های مصرف باید به خوبی فراهم شوند.
- یکی از مهم‌ترین مسائل نیز به چالش‌های لجستیکی مربوط می‌شود، زیرا زیرساخت‌های کافی برای جمع‌آوری و انتقال لاستیک‌های مستعمل وجود ندارد.
توجه داشته باشید که تولید گازوئیل از لاستیک یک فناوری جدید و نوپا است که میتواند پتانسیل‌های مفید بسیار خوبی داشته باشد اما در مراحل کنونی با چالش‌های مختلفی نیز روبرو است. با سرمایه‌گذاری بیشتر در این صنعت، مشکلات برطرف شده و مزایا رنگ و بوی واقعی‌تر و جدی‌تر به خود خواهند گرفت.
اهمیت راه‌اندازی کارخانه تولید گازوئیل از لاستیک
راه‌اندازی کارخانه تولید گازوئیل از لاستیک به صورت کلی ۵ مزیت اصلی دارد که این طرح را به خوبی توجیه می‌کنند:
- تبدیل کردن لاستیک به گازوئیل میتواند هزینه‌های نفتی کشورهای صادرکننده این سوخت خام را کاهش دهد. به این صورت که هم میتواند بخشی از سوخت مورد نیاز در داخل کشور را فراهم کرده و دولت را تا حدی از واردات بی‌نیاز نماید، هم اینکه نیاز به استخراج و فروش نفت خام را کاهش دهد.
- طرح توجیهی تولید گازوئیل از لاستیک باعث اشتغال‌زایی فراوانی می‌شود، زیرا با راه‌اندازی کارخانه‌ای فعال در این صنعت، نیروی کار زیادی می‌توانند مشغول شوند. این اتفاق در نهایت به رشد چرخه اقتصادی کشور نیز کمک زیادی میکند.
- تبدیل ضایعات لاستیکی به گازوئیل میزان دفن یا سوزاندن آن‌ها را کاهش داده و از این طریق کمک زیادی به حفظ محیط زیست میکند. این نوع پسماندهای صنعتی خطرات بسیار زیادی برای طبیعت و انسان‌ها دارند.
- منابع بازیافتی برای تولید گازوئیل به صورت کلی از منابع خام ارزان‌تر هستند.
- تبدیل لاستیک به گازوئیل علاوه بر کاهش هزینه‌های تولید و جلوگیری از آسیب‌های زیست‌محیطی، میتواند یک کسب و کار سودآور و پررونق برای سرمایه‌گذاران این حوزه نیز باشد.
نحوه تولید گازوئیل از لاستیک
مراحل پیرولیز لاستیک را می‌توان به بخش‌های مختلفی تقسیم‌بندی کرد:
- پیش‌فرآوری: لاستیک‌ها به صورت مکانیکی خرد شده و به قطعات کوچک‌تری تبدیل می‌شوند تا فرآیند حرارت‌دهی بهینه شده و بهتر و دقیق‌تر انجام بگیرد. در این گام همچنین الیاف فلزی و پارچه‌ای که داخل بافت لاستیک وجود دارند، از آن جدا می‌شوند.
- گرمایش: لاستیک‌ها در دمای حدود ۳۰۰ تا ۶۰۰ درجه سانتی‌گراد حرارت می‌بینند. در این مرحله، مواد لاستیک تجزیه شده و به گازهای مختلف، مایعات (گازوئیل)، و جامدات (کربن سیاه) تبدیل می‌شوند.
- تقطیر: گازهای تولیدشده از پیرولیز سرد شده و به مایعاتی مانند گازوئیل و روغن‌های صنعتی تبدیل می‌شوند.
- جمع‌آوری محصولات: گازوئیل به‌عنوان محصول اصلی، همراه با کربن سیاه و گازهای قابل‌احتراق دیگر جمع‌آوری می‌شود.
تجهیزات لازم برای پیرولیز لاستیک
دستگاه‌های مورد نیاز برای انجام این فرآیند شامل موارد زیر هستند:
- راکتور پیرولیز
- سیستم‌های جداسازی
- خنک‌کننده‌ها
- فیلتراسیون
- مخازن ذخیره محصولات
این تجهیزات باید از مواد مقاوم به حرارت و خوردگی ساخته شوند تا دوام بالایی داشته باشند.
سخن آخر
شما می‌توانید با خرید دستگاه پیرولیز به طرح توجیهی تولید گازوئیل از لاستیک جامه عمل پوشانده و از مزیت‌های فوق‌العاده اقتصادی که میتواند برایتان داشته باشد، بهره‌مند شوید. برای آشنایی با این طرح توجیهی، خرید دستگاه و اطلاعات از قیمت و شرایط، کافی است با کارشناسان سازه ابتکار تماس بگیرید.
دستگاه پیرولیز سازه ابتکار ارشد میتواند شما وارد یک صنعت بسیار پُرپتانسیل کرده و درآمدهای قابل توجهی را در آینده نصیب شما بکند. این فرآیند علاوه بر ارزشهای اقتصادی میتواند منافع گستردهای در سطح ملی داشته و همچنین به حفظ هرچه بیشتر محیط زیست نیز کمک شایانی میکند.
